Hãy inspire, đừng motivate

Trong các yêu cầu tuyển dụng, thường có một tiêu chí với các ứng viên là: có khả năng motivate các đồng nghiệp. Motivate và inspire là hai danh từ hay bị dùng lẫn lộn, trên thực tế dù cùng một mục đích là tác động để một người khác trở nên tốt hơn, hai danh từ này khác nhau về mặt bản chất.

Motivate, tạm dịch là động viên hay khuyến khích, nghĩa là tác động bên ngoài khiến người khác thay đổi. Bạn có thể motivate một người khác bằng thưởng tiền, hiện vật, chức vụ hoặc các lời khen ngợi.

Inspire, có thể dịch là truyền cảm hứng, cũng là các tác động bên ngoài nhưng mang tính gián tiếp nhiều hơn. Nếu motivate giống như tặng củi để đốt một đám lửa thì inspire giống như khiến người khác khao khát tự nhen nhóm đốt lên một đám lửa bên trong mình. Khi bạn truyền cảm hứng, bạn có thể không cần bất cứ một phần thưởng nào để hấp dẫn người khác, bạn đơn giản cho họ thấy một lý tưởng sống để họ tự nỗ lực trở nên tốt đẹp hơn.

Tại sao lại nên inspire chứ không nên motivate? Rất đơn giản. Giống như thành ngữ “hãy trao cần câu chứ đừng cho cá”, khi bạn inspire một người khác, bạn trao cho người đó một chiếc cần câu, một lý tưởng để họ tự đốt lửa lên; còn nếu bạn motivate thì bạn chỉ tặng củi cho họ đốt, giống như tặng cá cho họ vậy. Đến một ngày củi sẽ hết, lửa sẽ tàn, và họ không có một lý do để đi tìm củi mới.

Có nên inspire tất cả các đối tượng bạn tiếp xúc?

Với kinh nghiệm giảng dạy và huấn luyện của tôi, sẽ có những cá nhân nhiều đam mê và là chất liệu tốt để truyền cảm hứng. Khi tôi đứng lớp một buổi học, tôi luôn nhận ra một vài em đặc biệt hứng thú và sẵn sàng để được inspire. Bên trong họ có sẵn củi lửa, chỉ cần một cơn gió sẽ bùng lên dễ dàng.

Ngược lại, số đông lại là những cá nhân thụ động, nhiều năng lượng tiêu cực và chán nản. Những cá nhân này giống như những bó củi ướt, dù có tẩm xăng cũng rất khó đốt cháy.

Nếu trong trường hợp không thể lựa chọn như người thân trong gia đình, chúng ta buộc phải inspire những bó củi ướt này, bạn cần chuẩn bị tâm lý tốt để không bị bỏ cuộc giữa đường. Những bó củi này cần thời gian để hong khô (rũ bỏ thói quen tiêu cực), cần bùi nhùi nhỏ mịn (sự động viên phù hợp), và cần nguồn lửa tốt (lý do để thay đổi triệt để). Không có đường tắt, và không có sự bất ngờ, đó là một con đường chông gai.

Với trường hợp bạn có quyền lựa chọn, ví dụ như chọn người để đào tạo lên làm quản lý hay tuyển nhân viên đầu vào, nhất định phải chọn những bó củi khô. Hãy áp dụng quy luật 80/20 vào trong trường hợp này. 20% cá nhân đầy ắp năng lượng và lý tưởng sống sẽ đem lại 80% thành quả cho doanh nghiệp. Đừng mất nhiều thời gian với những bó củi ướt.

Cách chọn lọc củi ướt và củi khô không quá khó. Những người nhiều năng lượng sẽ thể hiện điều này trong lời nói, lối sống và hành động. Hãy nhìn cách họ hăng hái làm việc, tiếp nhận công việc mới, ứng xử với những thay đổi, hay cách chăm sóc bản thân, bạn sẽ có một bức tranh rất rõ ràng.

Inspire như thế nào?

Cách truyền cảm hứng cho một cá nhân không khó như bạn nghĩ. Hãy suy nghĩ về lý tưởng sống của bản thân và lý do khiến bạn đam mê việc bạn đang làm, và nói về chúng. Hãy cởi mở chia sẻ. Chính khát khao của bạn sẽ chứa một thứ năng lượng lan toả khiến người nghe cảm nhận được sâu sắc.

Điểu quan trọng là khát khao và đam mê của bạn phải là hàng au, không được là hàng fake.

Bạn đừng bao giờ nghĩ rằng mình có thể tẩy não người khác với những giá trị giả dối. Cái kim trong bọc lâu ngày cũng lòi ra. Bạn phải trung thực và chỉ nói về những khao khát thực sự cháy bỏng trong lòng bạn. Nếu bạn là một cá nhân nhợt nhạt, hãy nhường việc truyền cảm hứng cho người khác.

Cách thứ hai là hành động. Trong Phật Giáo có một khái niệm gọi là thân giáo. Chính lối sống và hành động của bạn có khả năng truyền cảm hứng cực lớn. Muốn dạy con dũng cảm, hãy là một tấm gương dũng cảm. Muốn dạy nhân viên làm việc chuyên nghiệp, hãy trả lương đúng hạn và luôn phản hồi khi họ cần. Không có gì trái khoáy và phản tác dụng bằng nói một đằng làm một nẻo. Một công ty chỉ cần một người sếp cần mẫn tận tuỵ và đạo đức sẽ tạo nên một thứ văn hoá rất mạnh, cho dù người sếp đó không nói nhiều.

https://lifechange.vn/inspire-motivate/