Chúng ta nói mình muốn dậy sớm, nhưng lại cứ thức khuya.
Chúng ta bảo mình muốn viết sách, nhưng rồi lại trì hoãn vì chưa có cảm hứng.
Chúng ta nói muốn khỏe, muốn giảm cân, rồi cứ “tà tưa” mỗi chiều.
Chúng ta nói muốn đọc sách, mà tay thì chẳng rời điện thoại.
Nghịch lý ở khắp nơi. Và cứ lặp lại mãi. Cho đến khi ta gặp một ai đó có thể làm đúng những gì họ nói.
Một vận động viên sống kỷ luật, thi đấu và gặt hái kết quả.
Một nhà văn đều đặn ngồi xuống và viết mỗi ngày.
Một founder trẻ ship sản phẩm đều đặn.
Hay đơn giản hơn, là bác trai gần nhà, tập thể dục đều như vắt chanh.
Những tấm gương này có thể khiến ta kinh ngạc. Họ không giỏi hơn ta quá nhiều, nhưng bằng cách nào đó họ thực sự “làm”. Còn tại sao với ta lại khó khăn đến vậy?
Steven Pressfield gọi nó là Resistance. Paul D. MacLean gọi tên nó rõ hơn: Lizard Brain, con thằn lằn cổ đại trú trong bộ não của ta.
Nó là phần não nguyên thủy nhất, nằm gần cuống não, nó khiến ta sợ hãi và hình thành các bản năng sinh tồn. Nó tồn tại để bảo vệ ta khỏi nguy hiểm. Nhưng trong thời đại này, nó không biết phân biệt đâu là sự đe doạ thật. Nó thích an toàn và không muốn thay đổi. Vì thay đổi đồng nghĩa với rủi ro.
Bạn chuẩn bị launch một thứ quan trọng?
Nó thì thầm: “Chưa đủ tốt đâu. Lỡ fail thì sao?”
Bạn sắp gửi CV, định làm Youtube, hay định mở lời rủ ai đó đi chơi?
Nó gào lên: “Im đi! Ở yên đấy! Xấu hổ chết!”
Càng đến gần thứ quan trọng, con thằn lằn càng hoảng loạn. Và nó rất giỏi thao túng bạn.
Một tổ chức cũng có thể có thằn lằn. Triệu chứng nó khi “quậy” là: họp hành quá nhiều, thoả hiệp giữa các nhóm, luôn chọn giải pháp ba phải. Thằn lằn sẽ đội lốt các thuật ngữ kiểu như “đúng quy trình”, “giải pháp an toàn” và “chờ lãnh đạo quyết”.
Con thằn lằn sẽ không biến mất, nhưng bạn có thể phớt lờ nó.
Nó sẽ còn trong đầu bạn đến suốt đời, nó không biến mất. Nhưng bạn có thể học cách để nó ngồi ghế sau, bạn mới là người cầm lái. Muốn làm gì lớn lao trong đời, phải học cách sống cùng nó mà không để nó điều khiển.
Vậy đấy, giờ bạn đã biết tên nó, muốn làm gì với nó là tuỳ bạn. Mỗi lần bạn định làm một thứ quan trọng, con thằn lằn sẽ lại lên tiếng. Hãy mỉm cười. Và tiếp tục làm ngay cả khi nó gào rít trong đầu của bạn.
Đó là cách mà mọi điều vĩ đại bắt đầu.